واکنش همه ما به موقعیت های استرس زا متفاوت است. بسیاری از ما، تا زمانی که موقعیت یا عامل استرس زا از بین برود، علائمی از اضطراب مانند استرس، عصبی بودن، نگرانی یا ترس را خواهیم داشت. همه این ها یک واکنش بیولوژیکی طبیعی هستند.
اما اگر علائم شما پایدار و بیش از حد شود یا در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند، ممکن است به انواع اختلال اضطراب مبتلا باشید.
در این شرایط احتمالاً احساس اضطراب شدیدی را تجربه می کنید که می تواند بیش از حد و مداوم باشد، حتی زمانی که یک عامل استرس زا وجود ندارد. علائم مزمن هستند و می توانند زندگی روزمره را مختل کنند.
نیاز به خدمات مشاوره روانشناسی دارید؟
طبق گفته انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا حدود 31.1 درصد از بزرگسالان آمریکایی یک اختلال اضطرابی را در طول زندگی خود تجربه می کنند. اختلالات اضطرابی شایع ترین وضعیت سلامت روان در این کشور است.
انواع اختلالات اضطرابی عبارتند از:
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
- اختلال وسواس فکری اجباری (OCD)
- اختلال هراس
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- اختلال اضطراب اجتماعی
- فوبیاها
- اختلال اضطراب جدایی
- آگورافوبیا
برای آشنایی با انواع مختلف اختلالات اضطرابی، نحوه تشخیص آنها و روش های درمانی تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
علائم اضطراب
قبل از اینکه به معرفی انواع اضطراب بپردازیم، به طور مختصر نگاهی به علائم اضطراب میکنیم. اضطراب می تواند علائمی مانند:
- ترس و نگرانی بیش از حد
- بی قراری
- تحریک
- وحشت
- تحریک پذیری
- ترس غیر منطقی از خطر
- افکار مسابقه ای
- تنگی نفس یا تنفس سریع
- مسائل خواب
- سردرد و معده درد
- قلب تپنده
- بیخوابی
- لرزیدن
- تنش عضلانی
این ها برخی از علائم متداول اضطراب هستند. قبلا در مقاله به صورت ویژه به موضوع «علائم و عوارض اضطراب» پرداختیم. که میتوانید برای آشنایی بیشتر این مقاله را مطالعه کنید.
انواع اختلالات اضطرابی
انواع مختلفی از اضطراب یا اختلالات اضطرابی وجود دارد. در اینجا برخی از انواع رایج‌تر منابع معتبر را بیان میکنیم.
1. اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
اختلال اضطراب فراگیر یا GAD، یکی از انواع اختلال اضطرابی است که با اضطراب مزمن، نگرانی اغراق آمیز و تنش مشخص می شود. حتی زمانی که چیزی برای تحریک آن وجود ندارد.
البته غیر معمول نیست که علائمی داشته باشید و نتوانید دلیل آن را توضیح دهید. برای افراد مبتلا به GAD، علائمی مانند موارد ذکر شده در بالا در اکثر روزها و حداقل در 6 ماه گذشته وجود دارد.
2. اختلال وسواس اجباری (OCD)
اختلال وسواس فکری-اجباری یا OCD، یکی دیگر از انواع اختلال اضطرابی است و با افکار مکرر، ناخواسته (وسواس) و/یا رفتارهای تکراری (اجبار) مشخص می شود.
رفتارهای تکراری مانند شستن دست ها، شمارش، چک کردن یا تمیز کردن اغلب با این امید انجام می شود که از افکار وسواسی جلوگیری شود یا آنها را از بین ببرند. با این حال، انجام این به اصطلاح “آیین ها” تنها تسکین موقتی را فراهم می کند و انجام ندادن آنها به طور قابل توجهی اضطراب را افزایش می دهد.
فرد مبتلا به OCD افکاری دارد که کنترل آنها دشوار است. این افراد ممکن است متوجه شوند که کارهای خود را بارها و بارها تکرار می کنند.
همچنین ممکن است مدیریت افکار در مورد موضوعات تابو مانند جنسیت، مذهب یا خشونت برای شما دشوار باشد. برخی افراد به طور مکرر عملی را انجام می دهند، مانند بررسی قفل بودن در یا شمردن چیزها.
تشخیص پزشک در خصوص OCD عموما بر اساس یکی از موارد زیر است:
- هر روز یک ساعت یا بیشتر را صرف این افکار یا انجام این نوع اقدامات کنید
- افکار و اعمال هیچ لذتی ندارند
- افکار و اعمال تاثیر بسزایی در زندگی روزمره شما دارند
3. اختلال هراس
اختلال پانیک یا هراس یک اختلال اضطرابی است و با دوره‌های غیرمنتظره و مکرر ترس شدید همراه با علائم فیزیکی مشخص می‌شود که ممکن است شامل درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه یا ناراحتی شکمی باشد.
مهم ترین ویژگی اختلال پانیک، حملات مکرر و غیرمنتظره مشخص می شود.
حملات پانیک اغلب بدون هشدار رخ می دهند و منجر به علائم فیزیکی زیر می شوند:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تعریق
- تکان دادن
- سرگیجه
علائم همچنین ممکن است شامل احساس جدایی از واقعیت یا داشتن احساس عذاب قریب الوقوع باشد.
به طور کلی، حمله پانیک کمتر از 20 دقیقه طول می کشد.
4. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اختلال اضطراب پس از سانحه یا PTSD، یکی دیگر از انواع اختلال اضطرابی است که می تواند پس از قرار گرفتن در معرض یک رویداد وحشتناک یا مصیبت که در آن آسیب فیزیکی شدیدی رخ داده یا تهدید شده است، ایجاد شود. رویدادهای آسیب زا که ممکن است باعث PTSD شود شامل حملات شخصی خشونت آمیز، بلایای طبیعی یا انسانی، تصادفات یا جنگ نظامی است.
علائم PTSD معمولا در عرض 3 ماه پس از حادثه شروع می شود. در برخی موارد، آنها تا ماه ها یا سال ها بعد ظاهر نمی شوند.
اگر دچار PTSD هستید، ممکن است این موارد را تجربه کنید:
- فلاش بک اتفاقات گذشته
- خوابهای بد
- افکار ترسناک
- احساس تنش و اضطراب
- مشکل خواب
- عصبانیت بدون دلیل مشخص
برخی از افراد برای جلوگیری از محرک هایی که آنها را به یاد رویداد می اندازد، روال خود را تغییر می دهند.
5.اختلال اضطراب اجتماعی (فوبیای اجتماعی)
اختلال اضطراب اجتماعی که به آن فوبیای اجتماعی نیز گفته می شود، ترس از شرمسار شدن، تحقیر یا انتقاد در یک محیط عمومی مانند مدرسه یا محل کار است.
ممکن است در صحبت کردن با افراد یا حضور در یک گروه بزرگ مشکل داشته باشید. اجتناب از مکان‌ها و موقعیت‌هایی که این فوبیا را تحریک می‌کنند، غیرمعمول نیست.
6. فوبیاها
فوبیای خاص شامل ترس غیرمنطقی، طاقت فرسا و بیش از حد از یک مکان، موقعیت یا شیء است. که یکی از انواع اضطراب محسوب می شوند.برخی از فوبیاهای رایج عبارتند از:
- آکروفوبیا (ترس از ارتفاع)
- کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای تنگ)
- آئروفوبیا (ترس از پرواز)
- هموفوبیا (ترس از خون)
- تریپانوفوبیا (ترس از سوزن)
- آکوافوبیا (ترس از آب)
7. اختلال اضطراب جدایی
اختلال اضطراب جدایی بیشتر در کودکان به ویژه کودکان خردسال تشخیص داده می شود. با این حال، بزرگسالان نیز می توانند این نوع اضطراب را تجربه کنند اگر ترس شدیدی از اتفاق بدی برای شخصی در زندگی خود داشته باشند.
در کودکان، علائم ترس، وحشت، نگرانی و اضطراب زمانی ظاهر می شود که از والدین یا عزیزانشان جدا می شوند.
بزرگسالان ممکن است ترس و نگرانی شدید در مورد اتفاق غم انگیزی برای یکی از اعضای خانواده یا عزیزانشان داشته باشند، حتی زمانی که آنها با هم هستند.
8. آگورافوبیا
آگورافوبیا اغلب در پاسخ به حملات پانیک رخ می دهد. اگر آگورافوبیا دارید، احساس ترس یا اضطراب شدید در مورد حمله پانیک دارید، یا می ترسید که ممکن است اتفاق بدی در یک مکان خاص رخ دهد – معمولاً خارج از خانه – از نشانه های آگورافوبیا است.
شما ممکن است از آن مکان اجتناب کنید، معمولاً خود را در خانه محدود می کنید تا از احتمال اتفاق بدی که در آن نمی توانید به پشتیبانی یا کمک دسترسی پیدا کنید، جلوگیری کنید.
شما اغلب از مکان ها و موقعیت های ترسناک به هر قیمتی اجتناب می کنید. این ها متداول ترین علائم ابتلا به آگورافوبیا هستند. که شخص مبتلا می بایست حتما برای درمان اقدام کند.
9. انواع دیگر اضطراب
غیر از 8 موردی که جزء متداول ترین و رایج ترین انواع اضطراب هستند، موارد دیگه ای هم وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- لالی انتخابی
- اختلال اضطراب ناشی از مواد یا داروها
- اختلال اضطرابی ناشی از بیماری دیگر
- اضطراب ازدواج
- اضطراب امتحان
- و …
دلایل بروز اضطراب
قبلا در مقاله ی دلایل اضطراب و عوامل ایجاد اختلالات اضطراب به صورت کامل در مورد علل بروز اضطراب صحبت کردیم. اما در این جا برخی از نکات مهم را یاد آور میشویم.
برخی از علل اختلالات اضطرابی عبارتند از:
ژنتیک: اختلالات اضطرابی می تواند در خانواده ها ایجاد شود.
شیمی مغز: برخی تحقیقات نشان می دهد که اختلالات اضطرابی ممکن است با مدارهای معیوب در مغز که ترس و احساسات را کنترل می کنند مرتبط باشد.
استرس محیطی: که به رویدادهای استرس زایی اشاره دارد که شما دیده اید یا در آن زندگی کرده اید. رویدادهای زندگی که اغلب با اختلالات اضطرابی مرتبط هستند شامل سوء استفاده و غفلت در دوران کودکی، مرگ یکی از عزیزان، یا مورد حمله قرار گرفتن یا مشاهده خشونت است.
ترک یا سوء استفاده از دارو: داروهای خاصی ممکن است برای پنهان کردن یا کاهش برخی علائم اضطراب استفاده شوند. اختلال اضطراب اغلب با مصرف الکل و مواد همراه است.
شرایط پزشکی: برخی از بیماری های قلبی، ریوی و تیروئید می توانند علائمی مشابه اختلالات اضطرابی ایجاد کنند یا علائم اضطراب را بدتر کنند. هنگام صحبت با پزشک در مورد اضطراب، انجام یک معاینه فیزیکی کامل برای رد سایر شرایط پزشکی مهم است.
اضطراب چگونه تشخیص داده می شود؟
یک متخصص روانشناسی بالینی یا پزشک می تواند اضطراب را تشخیص دهد. و از معیارهای مختلفی بر اساس راهنماهای استاندارد و مشخص برای تعیین و تشخیص و توصیه یک برنامه درمانی استفاده می کند.
علاوه بر یک معاینه فیزیکی طولانی و مصاحبه با سابقه خانوادگی، احتمالاً پزشک یک آزمایش تشخیصی را برای ارزیابی سطح اضطراب شما توصیه خواهد کرد.
برخی از تست های تشخیصی رایج عبارتند از:
- مقیاس اضطراب خود ارزیابی زانگ
- مقیاس اضطراب همیلتون
- پرسشنامه اضطراب بک
- پرسشنامه فوبیای اجتماعی
- پرسشنامه نگرانی ایالت پن
- مقیاس اختلال اضطراب فراگیر
- مقیاس وسواس اجباری ییل-براون
اضطراب چگونه درمان می شود؟
اضطراب ممکن است طاقت فرسا و غیر قابل تحمل باشد، اما راه هایی برای درمان علائم وجود دارد تا بتوانید احساس بهتری داشته باشید. رایج ترین روش های درمان اضطراب عبارتند از:
1. روان درمانی
روان درمانی یا گفتار درمانی، نوعی درمان برای شرایط سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات یا مسائل عاطفی است.
که معمولا شامل یک متخصص بالینی و مراجع می شود که با هم کار می کنند تا علائم ناراحت کننده ای را که ممکن است در زندگی روزمره تداخل داشته باشند، کاهش دهند یا از بین ببرند.
- درمانگر
- مشاور
- کارگر اجتماعی
- روانشناس
- روانپزشک
این افراد متخصصینی هستند که میتواند برای روان درمانی به آن ها مراجعه کرد.
متخصصان سلامت روان انواع مختلفی از روان درمانی را برای انتخاب دارند، اما برخی از آنها برای مسائل خاصی مانند اضطراب مناسب تر هستند.
در حالی که هر حرفه ای از روش های درمانی خاص خود استفاده می کند، در اینجا برخی از مواردی که برای درمان اضطراب توصیه می شود وجود دارد:
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- درمان از طریق مواجهه
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد
- درمان مبتنی بر ذهن آگاهی
- روان درمانی
- درمان بین فردی
2. دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب هر دو درمان دارویی خط اول برای اضطراب هستند. مثالها عبارتند از:
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): این دسته از داروها شامل سرترالین (Zoloft)، سیتالوپرام (Celexa)، اسیتالوپرام (Lexapro) و فلوکستین (Prozac) هستند.
سه حلقه ای: داروهای سه حلقه ای شامل کلومیپرامین (Anafranil) و ایمی پرامین (Tofranil) است.
بنزودیازپین ها: بنزودیازپین ها عبارتند از آلپرازولام (زاناکس)، دیازپام (والیوم) و لورازپام (آتیوان).
مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs): MAOIها شامل ایزوکاربوکسازید (مارپلان)، فنلزین (ناردیل)، سلژیلین (امسام) و ترانیل سیپرومین (پارنات) هستند.
مسدود کننده های بتا: بتا بلوکرها شامل پروپرانولول و متوپرولول تارتارات (لوپرسور) می باشند.
3. اصلاح سبک زندگی
رویکردهای تکمیلی و اصلاح سبک زندگی برای مدیریت علائم اضطراب عبارتند از:
- تکنیک های آرام سازی
- نفس عمیق
- فعالیت بدنی روزانه
- مراقبه ذهن آگاهی
- طب سوزنی
- خواب خوب
- به حداقل رساندن یا حذف کافئین و الکل
چشم انداز افراد مبتلا به اضطراب چیست؟
هیچ “درمان قطعی” برای اضطراب وجود ندارد. در عوض، با درمان و مداخلات مناسب، می توانید یاد بگیرید که علائم اضطراب را مدیریت کنید.
درمان ممکن است به ترکیبی از رویکردها نیاز داشته باشد. رایج ترین اشکال درمان شامل روان درمانی مانند CBT، داروهایی مانند SSRI ها و بنزودیازپین ها و اصلاح شیوه زندگی مانند تنفس عمیق، ورزش و مدیتیشن است.
نتیجه گیری
اضطراب یک احساس طبیعی است. این روش مغز شما برای واکنش به استرس و هشدار دادن به خطر احتمالی پیش رو است.
همه گاهی اوقات احساس اضطراب می کنند. برای مثال، ممکن است هنگام مواجهه با مشکلی در محل کار، قبل از شرکت در آزمون یا قبل از تصمیم گیری مهم، نگران باشید.
اضطراب گاه به گاه مشکلی ندارد. اما اختلالات اضطرابی متفاوت است. اختلالات گروهی از بیماری های روانی هستند که باعث اضطراب و ترس دائمی و طاقت فرسا می شوند. اضطراب بیش از حد می تواند باعث شود که از محل کار، مدرسه، دوره همی های خانوادگی و سایر موقعیت های اجتماعی که ممکن است علائم شما را تحریک یا بدتر کنند اجتناب کنید.
در این مقاله به بررسی انواع اختلالات اضطرابی پرداختیم، دلایل بروز اضطراب را اشاره کردیم و در نهایت روش های درمانی متداول اضطراب را بر شمردیم.
در صورتیکه نیاز به وقت مشاوره اضطراب دارید، میتوانید از طریق دکمه زیر درخواست خود را ثبت کنید.