تله‌های شخصیتی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی و درمان مشکلات مربوط به روح و روان است که چندان به چشم نمی‌آید و خیلی از افراد آن را نادیده می‌گیرند. همین موضوع باعث می‌شود تا بسیاری از مشکلات این افراد با وجود کارهای مختلف حل نشود.
با توجه به این توضیحات، هرکسی نیاز دارد که اطلاعات عمومی در مورد این تله‌ها داشته باشد تا در صورت دچار‌شدن به آن‌ها بتوانند، سریع‌تر متوجه شود و به روان‌درمانگر یا مشاور برای حل آن رجوع کند. اما «تله شخصیتی چیست» و «چه انواعی دارد؟».
در این مقاله پاسخ این دو سوال را به شما می‌دهیم و توضیحات مختصر و مفیدی را در مورد آن‌ها ارائه می‌کنیم.
نیاز به خدمات مشاوره روانشناسی دارید؟
به چه چیزی تله شخصیتی گفته می‌شود؟
تله‌های شخصیتی در واقع چرخه‌هایی از باور هستند که در وجود ما شکل گرفته‌اند. شکل‌گیری این تله‌ها مدت‌ها طول کشیده است و به همین خاطر بسیاری از افراد متوجه آن نشده‌اند. البته عدم شناخت درست آن‌ها اثر زیادی در این موضوع دارد.
برای اولین باری جفری یانگ، بنیان‌گذار موسسه طرحواره درمانی، این موضوع را در کتاب « زندگی خود را دوباره بیافرینی» معرفی کرده و در مورد جنبه‌های مختلف آن توضیحاتی را ارائه نموده است. نشناختن طرحواره در بسیاری از موارد باعث افت در کارهای مختلف و نرسیدن به هدف‌هایمان شده است. بنابراین باید آن‌ها را به خوبی بشناسید.
برای درمان این تله‌ها، نیاز است که از طرحواه درمانی استفاده کنید. نتیجه‌های افراد مختلف و موفقیت آن‌ها در این نوع از درمان بسیار زیاد است بسیاری از آن‌ها روش‌های دیگر را امتحان کرده بودند، اما به نتیجه نرسیده‌اند. بنابراین توصیه می‌کنیم که آن را جدی بگیرید.
انواع تله شخصیتی چیست؟
بعد از آشنایی تعریف تله‌های شخصیتی و روش درمانشان، نوبت آن است که انواع آن‌ها را بشناسید. به همین دلیل و برای کمک به شما در این جهت نام هرکدام را در ادامه بیان می‌کنیم و توضیح مختصری در مورد هریک از آن‌ها می‌دهیم.
1. تله آسیب‌پذیری
شخص در این نوع تله، از اتفاقی می‌ترسد که هنوز به وقوع نپیوسته است. او احساس می‌کند، این اتفاق به زودی خواهد افتاد و او دچار آسیب در اثر این حادثه خواهد شد. این ترس می‌تواند در مورد حوادث بسیاری مانند حملات قلبی، ایدز و به طور کلی فجایع پزشکی؛ سقوط آسانسور، قربانی یک مجرم شدن، سقوط هواپیما، زمین‌لرزه و دیگر حوادث خارجی شکل بگیرد.
برای مطالعه بیشتر در این خصوص، میتوانید مقاله «تله آسیب‌پذیری چیست؟» را مطالعه کنید.
2. تله استحقاق
فردی که دچار تله استحقاق است، احساس می‌کند که ارزش و جایگاه بسیار بالاتری نسبت به دیگر افراد دارد، به سبب این جایگاه از حقوق ویژه‌ای برخوردار است و نباید هیچگونه قانونی را رعایت کند. این افراد اصرار بر به دست‌آوردن خواسته‌های خودش دارد، حتی اگر این خواسته‌های منطقی و معقول نباشد و باعث ایجاد هزینه‌های هنگفت مالی و جانی برای افراد مختلف گردد. فرد دچار این تله، عاشق رقابت‌های شدید و تسلط بر دیگران است و این کار را به صورت نامحسوس انجام می‌دهد.
برای مطالعه بیشتر در این خصوص، میتوانید مقاله «تله استحقاق چیست؟» را مطالعه کنید.
3. تله اطاعت
فردی که دچار تله اطاعت است، به راحتی و به دفعات زیاد در برابر افراد مختلف تسلیم می‌شود تا از خشم و ناراحتی آن‌ها نجات پیدا کند. این نوع از بیمار به خودش اهمیت زیاد نمی‌دهد و احساس می‌کند، باورهایش اهمیت زیادی ندارند و بیش از تحت تسلط دیگر افراد است. افراد مختلف دچار این تله، امیال، خواسته‌ها و خشم خودشان را سرکوب می‌کنند و به آن‌ها اهمیتی نمی‌دهند.
برای مطالعه بیشتر در این خصوص، میتوانید مقاله «تله اطاعت چیست؟ » را مطالعه کنید.
4. تله بی‌اعتمادی و بد رفتاری
شخص در این نوع از تله شخصیتی، احساس می‌کند، دیگران همواره قصد صدمه‌زدن، خیانت‌کردن، دروغ‌گفتن به او و تحقیر‌کردنش را دارند. اگر اتفاقی بیفتد و آن‌ها آسیب ببینند، بروز این حادثه را عمدی یا نتیجه سهل‌انگاری غیرموجه می‌دانند. حس فریب‌خوردگی در میان آن‌ها بسیار رایج است و به همسر یا پارتنر خودشان برچسب خیانت‌کاری می‌زنند.
برای مطالعه بیشتر در این خصوص، میتوانید مقاله «تله بی‌اعتمادی/ بدرفتاری چیست؟» را مطالعه کنید.
5. تله رهاشدگی
این فرد نسبت به کسانی که از او مراقبت می‌کنند، احساس بی‌اعتمادی می‌کند. او حس تنهایی به شدت قوی دارد و فکر می‌کند، افراد نزدیک به او امکان حمایت، مالی، عاطفی و اجتماعیش را ندارند، زیرا دارای ثبات نیستند و یا ممکن است که این فرد را به خاطر هدف‌های دیگر یا اتفاقاتی مانند مرگ رها کنند.
6. تله شکست
این تله را می‌توان با احساس ضعیف‌بودن نسبت به همسن و سالان، احساس شکست دائمی و عدم موفقیت می‌توان شناخت. این فرد در ذهن خودش می‌نماید که احمق، به‌دردنخور، بی‌استعداد و بی‌توجه است و در زندگی نتوانسته هیچ موفقیتی را تا به حال کسب کند.
7. تله طرد اجتماعی
فردی مبتلا به این تله شخصیتی احساس می‌کند که با دیگران فرق دارد و مناسب برقرای رابطه اجتماعی با ان‌ها نیست. به همین دلیل در بزرگسالی از جامعه فاصله می‌گیرد، رابطه دوستی یا عاطفی برقرار نمی‌نماید و رو به انزاوطلبی و خانه‌نشینی می‌آورد.
8. تله محرومیت هیجانی
در این نوع تله، فرد دوست دارد که حمایت عاطفی موردانتظارش توسط اطرافیان و بقه افراد برآورده نشود. این نوع تله شخصیتی خودش را به سه شکل محرومیت از پرورش مانند عدم توجه، عاطفه، گرما در رابطه یا همراهی، محرومیت از همدلی شامل عدم درک، گوش دادن، خودافشایی یا اشتراک متقابل احساسات از سوی دیگران و محرومیت از حفاظت مانند عدم وجود قدرت، جهت، یا هدایت دیگران؛ به نمایش می‌گذارد.
9. تله معیارهای سخت‌گیرانه
فرد مبتلا به این نوع مشکل، تلاش بسیاری برای دست‌یابی به موفقیت و پیروزی انجام می‌دهد، زیرا از کودکی انتظارات از او بیش از حد بوده است. این افراد شکست بخورند، با آسیب روحی مواجه می‌شوند، زیرا این اتفاق برای آن‌ها یک آبروریزی به حساب می‌آید.
10. تله نقض/شرم
شخص موردنظر احساس نقص ظاهری یا باطنی و فرومایگی می‌کند. این فرد تصور می‌نماید که اگر امنیتش به خطر بیفتد، هیچ‌کس به کمکش نمی‌آید و این موضوع برای افراد دیگر اهمیتی ندارد. شخص دچار این تله، حساسیت زیادی نسبت به انتقاد، سرزنش و طرد‌شدن دارد و در جمع می‌ترسد که مورد مقایسه قرار بگیرد و مسخره شود. شرمگین‌بودن در هنگام روابط اجتماعی با دیگر افراد، نیز دیگر مشخصه این دسته از بیماران به حساب می‌آید.
11. تله وابستگی
فرد تصور بی‌کفایتی برای انجام وظایف محول‌شده به خودش را دارد. این افراد اغلب دچار درماندگی می‌شوند و نمی‌توانند کارهای خودشان را به خوبی انجام دهند.
تله‌های شخصیتی را بشناسید
تله‌های شخصیتی در بسیاری از موارد باعث ایجاد موانع بزرگی در زندگی هرکدام از افراد می‌شود و آن‌ها را از رسیدن به موفقیت‌های مختلف باز می‌دارد. بنابراین باید آن‌ها را بشناسید. به همین دلیل در این مقاله توضیحاتی مختصری را در مورد آن‌ها تا به این شناخت دست پیدا کنید.