دلایل ترس از آب چیست؟ راههای درمان فوبیای آب

احتمالا شما هم افرادی را دیده اید که از برخی چیز های کاملا بدیهی ترس دارند. آب! بله آب یکی از مواردی است که برخی افراد از آن میترسند و حاضر به شنا کردن در آن نیستند. حالا این میتواند چه استخر باشد، چه دریا و … . افرادی که میخواهند شنا کردن را یاد بگیرند طبیعی است که در ابتدا از آب بترسند. اما به محض اینکه شنا کردن را یاد گرفتند، نه تنها از آب ترسی ندارند، بلکه خلاقیت نیز از خود بروز میدهند و انواع پشت را نیز در آن امتحان میکنند! در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا عوامل فوبیای آب را از منظر روانشناسی بررسی کنیم.

به گفته مشاور اضطراب، آب به خودی خود ترسی ندارد. اینکه بعضی از افراد نسبت به آب ترس دارند باید عاملی که باعث ایجاد ترس می شود را پیدا کرد. به طور مثال اکثر کودکان در اوایل دوران کودکی خود از شنا کردن در آب میترسند و حتی بعضی از آن ها از حمام کردن نیز ترس دارند. بنابراین باید این عامل ترس از بین برود تا آب را یک گزینه ترسناک تصور نکند.

همه روانشناسان عقیده دارند که فوبیای آب تا ترس از آب دارای 3 بخش است که لازم است که این 3 مورد به صورت دقیق بررسی شود:

1. بعد شناختی: یعنی تفکراتی که فرد در مورد آب دارد مانند غرق شدن، خفه شدن و ….
2. بعد احساسات: حس ترس و اضطراب شدید و گاه غیر قابل کنترل.
3. بعد علائم جسمانی: مانند بالا رفتن ضربان قلب، تعریق شدید، مشکل در تنفس، لرزش دست و پا و… .

علائم ترس از آب

ترس از آب یا فوبیای آب در افراد مختلف، علائم مختلفی نیز دارد. در برخی موارد فوبیا به شکل بسیار خفیف بروز میکند و در بعضی از موارد هم شدت آن بسیار زیاد است. اما در ادامه برخی از مهم ترین و علائم اصلی تشخیص فوبیای آب را ذکر میکنیم:

• اضطراب شدید و افراطی افراد هنگامی که با آب مواجه می شوند.
• تلاش و فرار کردن شدید برای دوری از آب.
• بروز علائمی نظیر احساس دلهره و دلشوره شدید، بالا رفتن تعداد ضربان قدید، از دست دادن تعادل و … که ناشی از ترس مواجه شدن با آب است.
• باقی ماندن علائم ترس از آب به مدت طولانی (حداقل 6 ماه) در شخص که باعث شود زندگی شخصی و اجتماعی و روابط وی دچار تاثیرات منفی گردد.
• ایجاد اضطراب در شخص زمانی که آب به او پاشیده شود و یا اینکه در کنار دریا و رودخانه احساس اضطراب کند.

دلایل ترس از آب

روانشناسان بالینی اعتقاد دارند که ترس از آب دلایل متنوعی دارد و هر شخصی که از آب هراس دارد حتما تجربه یا پیشینه منفی در ناخودآگاه اوه ثبت شده است. در ادامه برخی از مواردی که به «دلایل ترس از آب» آن ها را میشناسیم اشاره میکنیم:

• سابقه حادثه یا آسیب به محیط های آبی در اعضای خانواده یا آشنایان
• سابقه خفگی یا حوادث ناشی از آب در فرد
• عدم تعادل جسمی، روانی یا استرس در فرد
• عدم اعتماد به نفس یا یادگیری ضعیف (هوش ورزشی)
• اغلب به صورت غریزی و در ترس غرق شدن رخ می دهد.
• شاید ترس از ناشناخته ای باشد که در زیر آبهای گل آلود وجود دارد.
• ممکن است مربوط به یک تجربه بد دوران کودکی باشد.
• ممکن است به ارث رسیده و از والدینی که از آب میترسند به فرزندانشان منتقل شود.
• ممکن است به دلیل تمرینات نادرست و استرس زا برخی از مربیان شنا باشد.

راه های درمان فوبیای آب

متخصصین درمان ترس و اضطراب اعتقاد دارند که برای درمان هر ترسی می بایست ابتدا شخص تحت مشاوره قرار گیرد. بعد از اینکه ریشه ترس مشخص شد، یکی از روش های درمانی فوبیای آب مورد استفاده قرار میگیرد. در حال حاضر 3 روش درمانی برای از بین بردن فوبیای آب وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره میکنیم:

1. روش شناخت درمانی

یکی از موثر ترین راه های درمان فوبیای آب استفاده از روش «شناخت درمانی» است. در این روش متخصص روانشناسی بالینی به کمک جلسات مشاوره، بر طرز فکر افراد نسبت به ماندن در آب یا در کنار آب (در موارد بسیار شدید) تاثیر میگذارند. معمولا این جلسات به صورت هفتگی برگزار می شود که شخص بعد از گذشت چند جلسه احساس بهتری نسبت به بودن در آب پیدا میکند.

2. روش حساسیت زدایی منظم

روش دیگری که برای از بین بردن فوبیای آب مورد استفاده قرار میگیرد، متد حساسیت زدایی منظم یا Systematic desensitization است که دارای 3 مرحله می باشد.:

3. روش مواجهه درمانی

یکی دیگر از روش های درمانی فوبیای آب استفاده از روش «مواجهه درمانی» است. این روش با روش قبلی یعنی حساسیت زدایی منظم شباهت دارد. مهم ترین تفاوتی که این دو روش با هم دارند این است که در روش مواجهه درمانی جهت درمان فوبیای آب، شخص در هر مرحله که احساس اضطراب می کند،  می بایست این احساس را حفظ کند تا اینکه به مرور برای او عادی شود. این روش نیز یکی از روش های بسیار عالی جهت درمان ترس از آب می باشد.

نکته ای در مورد روش های درمان ترس از آب باید توجه شود این است که شخصی که به فوبیا دچار است باید نسبت به ترس خود و عواملی که باعث ایجاد آن شده اند اطلاع پیدا کند. امروزه با روشهای درمانی، روانشناسان به راحتی میتوانند فوبیای آب را درمان کنند.

کلام آخر

اگر به فوبیای آب یا موارد مشابه مبتلا هستند، بهتر است همین امروز جهت درمان به مرکز مشاوره نیک داد تماس بگیرد. با روش های درمانی نوین و متخصصین ماهر، به راحتی مشکل شما در طی چند جلسه رفع خواهد شود.