مراحل مشاوره پیش از ازدواج چگونه است؟

ازدواج یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین اتفاقات زندگی افراد است. ازدواجی که آگاهانه صورت بگیرد و انتخاب شریک زندگی در آن بر پایه منطق و مشاوره باشد، آینده‌ای روشن پیش روی خود خواهد داشت. به دلیل وجود تفاوت‌ها و اختلافات فرهنگی، خانوادگی، شخصیتی، عقیدتی و بسیاری از مسائلی از این قبیل، مراجعه به مشاوران خانواده پیش از ازدواج مساله ای مهم به نظر می‌رسد.

مشاوران می‌توانند همه ابعاد شخصیتی طرفین را بررسی کرده و اطلاعاتی مهم و تاثیرگذار بر زندگی مشترک در مورد طرف مقابل را به مراجعین ارائه دهند. البته باید در نظر داشت لازم است قبل از مراجعه به مشاور خانواده، مراحلی را طی نمود و تنها در صورت موفقیت آمیز و مثبت بودن این مراحل به مشاوران مراجعه نمود. این مراحل نیز مربوط به معیار های شخصی طرفین و درخواست‌های اولیه آن‌ها از زندگی دارد.

در ابن مطلب مراحل مشاوره پیش از اردواج را بررسی می‌نماییم. افرادی که در شرف ازدواج قرار دارند، باید نسبت به مشاوره با مشاوران حرفه ای و متخصص اقدام نمایند. برای کسب اطلاعاتی درباره اینکه در جلسات مشاوره پیش از ازدواج چه می‌گذرد و بررسی مراحل پیش‌رو در این جلسات تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

مشاوره پیش از ازادواج چه مراحلی دارد

زمانی که دو نفر تصمیم به استفاده از خدمات مشاوره پیش از ازدواج می‌گیرند‌، به مراکز مشاوره مراجعه نموده و اولین جلسه مشاوره خود را آغاز می‌نمایند. در ادامه مسائل زیر پیش‌روی آن‌ها قرار می‌گیرد.

1. تعیین تعداد جلسات مشاوره پیش از ازدواج

از جلسات مشاوره پیش از ازدواج به عنوان واکسنی برای زوجین در برابر طلاق نیز نام برده می‌شود. البته ممکن است حتی زوجینی که پیش از ازدواج از جلسات مشاوره ازدواج استفاده کرده‌اند نیز در مواقعی از یکدیگر طلاق بگیرند. تعداد این جلسات وابسته به زوجین و مسائل بین آن‌ها می‌تواند بین پنج تا ده جلسه باشد.

2. شناخت نسبی زوجین

مراحل اولیه جلسات مشاوره پیش از ازدواج با جلسات دو نفره شروع می‌شود. اغلب در جلسه اولیه مشاوره پیش از ازدواج میزان آشنایی افراد با یکدیگر بررسی می‌شود. علاوه بر مورد ذکر شده، ویژگی‌های فرهنگی خانواده‌های افراد نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

3. بررسی چگونگی و طول مدت آشنایی زوجین

گفت‌و‌گو درباره نحوه آشنایی زوج‌ها و طول مدت زمانی که آن‌ها با یکدیگر در ارتباط هستند‌، باعث میِ‌شود درمانگر یا مشاور بتواند با زوج مراجعه کننده آشنا شود. پی‌ریزی شکل‌گیری ارتباط حرفه‌ایبین مشاور و مراجعان نیز در این مرحله شکل می‌گیرد.به اندازه‌ای که شناخت مشاور از مراجعه کنندگان بیشتر باشد، مراحل مشاوره پیش از ازدواج نیز در مسیر درست تری قرار می‌گیرد و مشاور می‌تواند جلسات را به شکل موثر‌تری مدیریت نماید.

4. بررسی ویژگی های فرهنگی و اجتماعی هرکدام از افراد

یکی از مهم‌ترین و تاثیر‌گذار‌ترین مواردی که باید در مراحل مشاوره پیش از ازدواج به آن توجه بشود، تطابق فرهنگی مراجعینی است که می‌خواهند با یکدیگر ازدواج کنند. شباهت‌ها و تفاوت‌های فرهنگی خانوادگی مراجعین باید به شکل دقیقی بررسی بشود. برای مثال مواردی مانند آداب و رسوم، ارزش‌ها، نحوه برقراری ارتباط، باید و نبایدها وخط قرمزها بخشی از فرهنگ هر خانواده هستند.

تفاوت‌های فرهنگی میان زوج ها در دو سطح بروز می نماید. یک سطح مربوط به تفاوت هایی است که میان خانواده‌های زوجین وجود دارد و سطح دیگر مربوط به تفاوت‌های فرهنگی بین خود زوجین است. در این شرایط مشاور موارد زیر را بررسی می کند.

نظرات و دیدگاه‌های هر دو مراجع را بررسی نموده و تفاوت‌های موجود در آن‌ها را پیدا می‌کند. مشاور توانایی پذیرش عقاید فرهنگی هرکدام از افراد را بررسی می‌کند. البته لازم به ذکر است که پذیرش فرهنگی طرف مقابل به معنای نادیده گرفتن عقاید شخصی نیست. به خصوص عقایدی که هویت هر فرد را تشکیل می‌دهد هرگز نبایدنادیده گرفته شوند. تنها لازم است طرفین تغییراتی جزئی در افکار وعقاید خود به‌وجود بیاورند. از دیگر نکات مورد بررسی مشاور این است که زوجین تا چه اندازه به دیدگاه‌های هم احترام می‌گذارند؟ درصورت پذیرش دیدگاه‌ها توسط هر دوطرف‌، افراد تا چه اندازه‌ای می‌توانند دیدگاه‌های یکدیگر را بپذیرند؟ مشاور مواردی که احتمالا مراجعین نمی‌توانند درباره آن توافق کنند را به ان‌ها ارائه می‌کند. در این مرحله افراد باید مشخص نمایند که آیا می‌توانند این دیدگاه طرف مقابل را بدون هیچ‌گونه تغییری بپذیرند؟ آیا می‌توانند از خواسته خود چشم‌پوشی کنند و تابع نظر و ارزش‌های طرف مقابل باشند، بدون اینکه متحمل رنجی طولانی در زندگی مشترک بشوند؟

5. در نظر گرفتن تکلیف برای زوجین

اغلب مشاورین برای اطمینان از اینکه مراجعین از مهارت‌هایی که در طول جلسات مشاوره آموخته‌اند‌، استفاده نماید، در طول مراحل مشاوره پیش از ازدواج برای آن‌ها تکالیفی معین می‌نمایند. این تکالیف به ویژه در جلسات اولیه بسیار آسان هستند. برای مثال ممکن است مشاور از مراجعین بخواهد درباره یک مساله با بکدیگر گفت‌و‌گو داشته باشند و نتیجه این گفت‌و‌گو را در جلسه آینده برای مشاور بازگو نمایند. همواره در نظر داشته باشید که اولین جلسه مشاوره پیش از ازادواج، مهم‌ترین جلسه در بین این مراحل است. علت اهمیت جلسه اول این است که در این جلسه مراحل مشاوره پیش از ازدواج و پروتکل های مربوط به آن مشخص می‌شود و بر پایه همین مسائل و میزان شناخت زوجین از یکدیگر و میزان تعارضات موجود بین آن‌ها تعداد جلسات مشاوره مشخص می‌شود.

6. آزمون های روانشناختی

قبلا در مطلبی به صورت جامع در خصوص «بررسی انواع تست روانشناسی ازدواج» صحبت کردیم. طی جلسات آتی مراحل مشاوره پیش از ازدواج با استفاده از آزمون‌ها معتبر شخصیتی، ویژگی‌های فردی هرکدام از مراجعین و تیپ شخصیتی آن‌ها تعیین خواهد شد. یکی از آزمون‌های شخصیتی که در مراحل مشاوره پیش از ازدواج به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد، تست شخصیت شناسی MBTI  است.

تست MBTI در مشاوره پیش از ازدواج

تست یاد شده تیپ شخصیتی افراد را معرفی می‌کند. تیپ‌های شخصیتی به دست آمده از این تست به 16 تیپ شخصیتی تقسیم می‌شوند. این تست یکی از رایج‌ترین تست‌ها شخصیتی مورد استفاده در سراسر دنیا است. با استفاده از این تست به یک مبنای قابل فهم به سازگاری های زوج مراجعه کننده رسیده می‌شود.علاوه بر سازگاری‌های زوجین تفاوت های ریشه‌ای زوجین مانند تفاوت در تفکر، تصمیم گیری و سازمان‌دهی زندگی با استفاده از این تست مشخص می‌شود. با پاسخ به پرسش‌های مطرح شده در این تست مشخص می‌شود که کدام ابعاد شخصیتی در هر فرد قوی‌تراز سایر ابعاد شخصیتی او است. علاوه بر تست یاد شده، تست دیگری نیز وجود دارد که عملکرد دقیق‌تری دارد و برای تشخیص وجود یا عدم وجود اختلالات روانی استفاده می‌شود. نام این تست نیز MMPI است.

تست MMPI در مشاوره پیش از ازدواج

آزمون شخصیت MMPI  از معروف‌ترین و پرکاربرد‌ترین تست‌های استفاده شده در مشاوره پیش از ازدواج است. این تست برای شناسایی عمیق مراجعان و درمان‌های فرد استفاده می‌شود. اگر مشاور پس از صحبت‌های اولیه مراجع و بررسی‌های اولیه خود نیاز به ارزیابی بیشتر داشته باشد یا در صداقت حرف‌های مراجعه کننده دچار تردید شود، اقدام به گرفتن این تست از مراجع یا مراجعین خواهد کرد. تست MMPI در دو فرم کوتاه و بلند قابل انجام است. در این تست ده مقیاس اصلی و سه مقیاس فرعی مورد سنجش قرار می گیرد. مقیاس‌های اصلی شامل: خودبیمارانگاری، افسردگی، هیستری، انحراف سایکوپاتیک، زنانگی-مردانگی، پارانویا، ضعف روانی، اسکیزوفرنی، شیدایی یا هایپومانیا و انزوای اجتماعی است.

اما مقیاس‌های فرعی 3 دسته هستند: مقیاس F به معنای پاسخ‌های غیرعادی وغیرمعمول مراجعه کننده به تست است و اگر تعداد آن بالا باشد، نیمرخ نهایی تست غیرقابل تفسیر است و اعتبار آن سنجیدهنمی‌شود. مقیاس فرعی بعدی، مقیاس L است که برای تشخیص و سنجش پاسخ‌های دروغ فرد به تست به کار گرفته می‌شود. در نهایت مقیاس k را پیش‌رو داریم که دفاع‌های فرد را در تست نشان می‌دهد.

دیگر آزمون های روانشناختی در مراحل مشاوره پیش از ازدواج

مشاور باتوجه به شناخت نسبی که در طول جلسات از مراجعین خود پیدا می‌کند، بنابر صلاح‌دید خود ممکن است یک یا تعدادی بیشتر تست‌های مختلف از مراجعین خود بگیرد. یکی دیگر از تست‌های مهمی که قبل از ازدواج برای شناسایی شخصیت مراجعین استفاده می‌شود، تست ١٦ ﻋﺎملی ﺷﺨﺼﻴﺖ کتل، تست ﭘﻨﺞ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﺌﻮ(ﻓﺮم ﻛﻮﺗﺎه)، تست MCMI یا پرسشنامه چند محوری میلون و تست مثلث عشقی استرنبرگ است.

7. شناخت کامل زوجین در مشاوره پیش از ازدواج

• پرداختن ﺑﻪ مسائل ﺧﺎﻧﻮاده اﺻﻠﻰ هر یک از مراجعین
• ﺑررسی وﺿﻌﻴﺖ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻰ ﻓﺮد + ﻣﺼﺮف دارو
• بررسی وﺿﻌﻴﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﻓﺮد +ﻣﺼﺮف دارو

8. مرحله آخر مشاوره پیش از ازدواج

تحویل گزارش ﻣﻜﺘﻮب و ﺗﻔﺴﻴﺮ زوﺟﻰ آزﻣﻮنﻫﺎ

مشاور نتایج آزمون‌های اجرا شده بر روی مراجعین را به صورت کتبی در اختیار زوجین قرار می‌دهد و تفاسیر مربوط به آن را نیز شرح می‌دهد.

پیشبینی ریسک ازدواج: ﭘﺎﻳﻴﻦ/ ﺑﺎﻻ/ ۵۰-۵۰

مشاور با استفاده از اطلاعاتی که طی جلسات مشاوره با مراجعین به‌دست آورده و همچنین پاسخ آزمون‌های شخصیتی هرکدام از مراجعین‌، ریسک ازدواج آن‌ها را تخمین می‌زند. دقت داشته باشید که مشاور هرگز نظری قطعی درباره موفقیت یا شکست ازدواج ارائه نمی‌دهد. او تنها بر پایه اطلاعات کسب شده، احتمالات موجود را برای مراجعین بازگو خواهد کرد.

شرح ﻧﻘﺎط ﻗﻮت، ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ و ﻣﺸﻜﻼت اﺣﺘﻤﺎﻟﻰ

تقریبا هیچ ازدواجی نمی تواند 100 درصد درست یا 100 درصد غلط باشد. همه روابط دارای نقاط ضعف و نقاط قوت عدیده ای هستند. آگاهی از مجموعه این نقاط ضعف و قوت است که میزان احتمال موفقیت آمیز بودن یک رابطه را پیشبینی می‌کند. اگر افردا با نقاط ضعف و مشکلات احتمالی آینده آشنا باشند و راه‌های برطرف نمودن این مشکلات را بیاموزند، در عنگام بروز مشکلات بهترین عملکرد را ازخود نشان خواهند داد.

توضیح تفاوت‌های ﭘﺎﻳﺪار و ﺗﺄﺛﻴﺮ آنﻫﺎ ازدواج

مشاوران خوب مراجعین را با تمامی جوانب موجود آشنا می‌کنند. این افردا با یک دید واقعی و بدون تحریف حقایق و سوء برداشت، تفاوت ها موجود بین زوجین را برای آن‌ها توضیح می‌دهند و اثر این تفاوت‌ها بر کیفیت زندگی مشترک را بیان می‌نمایند.

توضیح ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﺪن ﺑﺎ آﻣﻮزش

تعداد زیادی از مشکلاتی که بین زوجین بروز پیدا می‌کنند با آموزش و تمرین قابل برطرف شدن هستند. در آخرین مراحل مشاوره ازدواج نیز آموزش‌هایی برای روبه رو شدن به این مشکلات در اختیار زوجین قرار می‌گیرد.